2014

Yeni bir yıl= Yeni başlangıçlar= Yeni hedefler= Yeni istekler= Yeni kararlar

Yılbaşında hayatımızdaki olumsuz şeyleri çıkartıp atmak isteriz. Birden bire her şeyin düzelmesini, iyileşmesini ... ‘Bu yıl kilo vereceğim’, ‘Sigarayı bırakacağım’, ‘Gezeceğim’, ‘Daha çok çalışacağım’, ‘Ders notlarımı yükselteceğim’… Uzar gider bu liste. Ama ne kadar gerçekçi? 2014 bittiğinde tüm bunları yapmış olabilecek miyiz?

Bir hedefe ulaşmak, istediğimiz bir şeyi başarmak sadece istememiz ya da onu kelimelerle ifade etmemiz gerçekleşmesi için yeterli olmuyor; hedefimizi doğru belirlemeyiz.

Hedefini açık ve net belirleyen bir insan her şeyden önce inanmak ve güvenmek zorundadır. Bu inanç ve güven duygusu o kişiye güçlü bir motivasyon sağlar. Hedefini belirgin biçimde ortaya koymuş bir insan kendini planlı ve programlı davranmaya mecbur bilir. Çünkü büyük bir hedef aşamalı bir şekilde gerçekleşen küçük hedefler zincirinden oluşur. Bu zincirin halkalarının tamamlanabilmesi için planlı ve programlı bir hayat şarttır.

Hedef belirlerken bazı adımları takip etmemiz gerekir:

1.       Kendimiz için hedef belirlemeliyiz:  Kişi sadece kendi hayatına müdahale edebilir. Yakınındaki kişiler için de güzel şeyler ister, hayal eder; ancak gerçekleşmesi için karşısındakine sadece destek olabilir, yanında olduğunu hissettirebilir, motive edebilir.  ‘Kilo vermeliyim.’

2.       Olumlu olmalı: Konuşmalarımızda kullandığımız olumsuz sözcükler ve bu sırada aklımızdan geçen olumsuz düşünceler tek başına zararsız bile görünseler, bir zaman sonra bilinçaltımızda son derece zararlı etkilere yol açarlar. Bilinçaltımız böylece olumsuz bir tutum alır. Kendi kendine devamlı olumlu sözler söyleyip telkinde bulunan insan zamanla bilinçaltının o yönde çalışmasını sağlar. Bu aynı jimnastik alıştırmaları gibidir. Zihin sadece olumlu söyleme cevap verir ve ancak olumlu komut aldığında gerekli motivasyon enerjisini üretebilir. ‘Kilo vereceğim.’

3.       Faydalı olmalı: İnsan sadece faydalı olacağını düşündüğü şeyleri yapmak için savaşır. Hedefimizin getirisi, ödediğimiz bedelin üzerinde olmalıdır. ‘Sağlığımı korumak, hayat kalitemi yükseltmek için kilo vereceğim.’

4.       Somut ve ölçülebilir olmalı: Belirlediğiniz hedefin net olmasını sağlar. Böylelikle ilerisini daha kolay görürsünüz. Somut bir şeye ulaşmak için neler yapmanız gerektiğini bulmak daha kolaydır. ‘Sağlığımı korumak, hayat kalitemi yükseltmek için 10 kilo vereceğim.’

5.       Mantıklı ve ulaşılabilir olmalı: İnsan hayal ettiği şeyi başardığı zaman çok mutlu olur. Hedefinizi öyle belirlemelisiniz ki onu düşündüğünüz an içiniz pır pır etmeli, sizi heyecanlandırmalı ve ona ulaşmak için hemen harekete geçmenizi sağlamalı. ‘Sağlığımı korumak, hayat kalitemi yükseltmek için vücuduma yük olan 10 kiloyu 5 ayda vereceğim.’

6.       Detaylandırılabilir olmalı: Hedefinize ulaşmak için size yön verir. Nereden başlamanız gerektiğini ve nasıl devam edeceğinizin haritasını çizer.  ‘Sağlığımı korumak, hayat kalitemi yükseltmek için vücuduma yük olan 10 kiloyu 5 ayda vermek için ilk önce kan tahlillerimi yaptırıp metabolizmamı daha iyi tanıyacağım.’…

Şimdiye kadar başardığınız şeylere bir göz atın. İlla onu gerçekleştirmek için bazı şeylerden fedakarlık etmeniz gerekmedi mi? O yüzden yeni yıldan bir şeyler isterken ‘O isteğinizin gerçekleşmesi için siz ne yapabilirsiniz?’ sorusunun cevabını verirseniz daha başarılı olursunuz.

Anlamı, faydası, mükâfatı olan, kendimize ve çevremize herhangi bir zarar vermeyen, iddialı ve heyecan verici, ulaşmak için hayatınızdaki çok önemli şeylerden fedakârlık etmeyeceğiniz, ulaşılabilir bir hedef belirledikten sonra hedefi gerçekleştirmek için ertelemeden harekete geçmemiz gerekir. Bunun için önce kendimize sorular sorarak başlamalıyız.

·         Neden kilo vermek istiyorum? (Bunları listeleyin)

·         Şuan neden kilo problemim var?

·         Herhangi bir hastalığım var mı?

·         Kan değerlerim nasıl? Zor kilo vermeme neden olabilecek herhangi bir durum söz konusu mu?

·         Daha önce kilo vermeyi denedim mi?

·         Denediysem kilo verebildim mi? Kaç kilo verdim? Ne kadar sürede verdim?

·         Kilo vermek için neler yaptım?

·         Neden kilomu koruyamadım? Ya da kilo verme programımı neden yarıda bıraktım?

·         Kilo vermek için neler yapmalıyım?

·         Yapmam gerekenlerin hangilerini yapabilirim? Neden?

·         Yapmam gerekenlerin hangilerini yapamam? Neden?

Bunun gibi sorular kişinin kendisini daha iyi tanımasını sağlar ve hedefi için zaman ayırmış olur (Bu yöntem sadece kilo hedefine ulaşmayı isteyen kişiler için geçerli değildir; hedefi olan herkes bu adımları takip ederek daha başarılı bir hayata adım atabilir).  

Kilo verme süreci uzun ve zor bir maratondur aslında. Anne karnından itibaren oluşmuş bir beslenme alışkanlığımız var. Bu alışkanlığın değiştirilmesi bir günde olmuyor. Çok nadir insan bir günde tam karar verip bu kararı uygulamaya çalışır. Ancak onların hayatlarında bile pes ettikleri dönemler olur. Çünkü kilo verilen süreçte duraksama dönemleri karşımıza çıkar. Biz diyetisyenler için bu dönem olumlu bir dönemdir aslında. Kilonuz üzerinize yerleşiyor demektir; ancak kilo verme süreci içerisindekiler çoğu zaman bu dönemden hiç hoşlanmazlar. Sonuca odaklanmışlardır çünkü. Böyle zamanlarda sizi motive edecek şeylere ihtiyaç duyarsınız. Kilo verme isteğinizi dinamik tutabilmek için kendinizi her gün motive edin. Her sabah kalktığınızda kendinizi düşmek istediğiniz kiloda hayal edin. Ya da bu size göre değilse zayıf VEYA kilolu halinizi her zaman görebileceğiz bir yere koyun. Neyi istediğinize karar verin.

POZİTİF DÜŞÜNÜN. Başarmak için yapmanız gereken ilk ve en önemli şey bu. Kilo verebilirsiniz, sağlıklı beslenmeyi öğrenebilirsiniz… Buna inanın, hayal edin, mücadele edin, emek harcayın… Hiç kimse hayal ettiği bir şeyi bir günde başarmadı… Kendinize zaman tanıyın… Okuduğum bir kitaptaki cümle beni çok etkilemişti 'Eğer hayal ettiğim her şey oluyorsa ben de gerçekleşmesini istediğim şeyleri hayal ederim...'.

Eğer yeni yılda doğru beslenmeyi öğrenmek istiyorsanız yapmanız gereken ilk şey doğru bir diyet uygulamanızdır. Sadece belirli gıdaların tüketildiği, bir besin grubunun yasaklandığı diyetlerin üzerine kocaman bir çarpı işareti koyun. Denge içerisinde olan, çeşitliliği sağlayan diyet uygulayın.

Vazgeçmemek için küçük adımlarla başlayın. Hedefe bir an önce ulaşmak için yapmanız gereken 1-2 tane şeyi bir süre yapmak başarmanız için yeterli değildir. Sağlıklı beslenmek için kalıcı değişiklikler yapmak gerekir ve bu da biraz zaman ister. Ama unutmayın SİZİN ACELENİZ YOKKK!!!

Bu uzun süreçte karşınıza pek çok engel çıkar. Kimini kolay atlatırsınız; ama kiminde nefsinize yenik düşer, yapmamanız gerektiğini düşündüğünüz şeyi yapabilirsiniz. Moralinizi bozmayın. Küçük aksaklıklar hedefe ulaşmanız için sizi kamçılamalı. Bir adım daha ileriye götürmeli. Bir hata yaptığınızda bu hatayı neden yaptığınızı, bir daha bu durumla karşılaşırsanız nasıl bununla başa çıkabileceğinizi düşünün; çözümü bulun ve kocaman GÜLÜMSEYİN. BAŞARDINIZ ;) .

Son olarak Academy of Nutrition and Dietetics’in 2014 yılı için açıkladığı Sağlık ipuçları:

1.       Kahvaltı yapın: Sağlıklı kahvaltı güne başlamanın en iyi yoludur.

2.       Tabağınızın yarısını meyve ve sebzelerle doldurun: Meyve sebzeler tabağınıza renk, lezzet ve tekstürün yanında vitamin, mineral ve posa ekler.

3.       Porsiyonlarınızı düzenleyin: Porsiyon kontrolü sağlayabilmek için daha küçük tabaklar, bardaklar ve kaseler kullanın.

4.       Aktif olun: Düzenli fiziksel aktivite kan basıncınızın düşmesini, stres ve kilo kontrolünü sağlar.

5.       Sağlıklı ara öğünler hazırlayın: Öğünler arasında enerji seviyenizin düşmesini önler.

6.       Besinlerin etiketlerini okuyun: Besinlerin etiketlerindeki besin ögesi tablosundaki rakamların ne anlama geldiğini öğrenin.

7.       Bir diyetisyene danışın: Diyetisyen size uygun, kolay uygulayabileceğiniz size özel beslenme programı düzenler, kilo vermenizi, doğru beslenmenizi ve kronik hastalık riskinizi azaltmanıza yardımcı olur.

8.       Gıda güvenliği kurallarını takip edin: Et, tavuk ve deniz ürünleri gibi çiğ besinleri ekmek ve sebze gibi hazır besinlerden ayrı yerde muhafaza edin.

9.       Evde yiyin: Evde yemek yapmak daha sağlıklı, faydalı ve daha ucuzdur.

10.   Dışarıda yemek yerken hedefinizden uzaklaşmayın: Önceden planlayın, sorular sorun ve besinlerinizi dikkatli seçin.

11.   Tüm aile beraber yemek yiyin: Araştırmalar aileyle beraber yenilen yemeklerin sağlıklı beslenmeyi teşvik ettiğini göstermiştir. 2014 yılında haftada en azından birkaç kez beraber yemek yemeyi hedefleyin.

12.   Daha fazla su için: Vücudumuz vücut ısımızı ayarlamak, besin ögelerinin ve oksijenin hücrelere taşınması, atık ürünlerin vücuttan uzaklaştırılması için suya ihtiyaç duyar.

13.   Yeni gıdalar ve tatlar keşfedin: Benzer gıdaların farklı versiyonlarını deneyin.

Kıymetlimize iyi baktığınız bir yıl geçirmeniz dileğiyle...